Żeby dziecko mogło efektywnie uczyć się i osiągać sukcesy na miarę swoich możliwości należy rozwijać Jego koncentrację uwagi. Bez skupienia uwagi na wykonywanym zadaniu trudno jest dziecku zrozumieć jego treść, rozwiązać je oraz doprowadzić swoją pracę do końca. Tę ważną umiejętność można i należy usprawniać, proponując dzieciom następujące ćwiczenia:

1. Rozpoznawanie dźwięków - można wspomóc się dostępnymi na rynku płytami CD lub nagraniami z YouTube z nagranymi dźwiękami wydawanymi przez różne zwierzęta, przedmioty lub własnoręcznie przygotować swój zestaw dźwięków (instrumenty muzyczne, odgłosy wydawane przez stukanie łyżką w szklankę czy uderzanie jednym w drugi drewnianymi klockami).

2. Wspólne czytanie bajek z dzieckiem - motywuje je do uważnego słuchania, gdy wie, że po przeczytaniu odpowiednio długiego fragmentu (uzależnijmy to od wieku dziecka, Jego możliwości psychofizycznych) zadamy Mu pytania związane z tekstem. Niech pytania te dotyczą z czasem coraz większej ilości szczegółów.

3. Nawlekanie koralików.

4. Zabawy sensoryczne z użyciem plasteliny, ciastoliny, kaszy, makaronu, ryżu itp. - tworzenie wskazanego kształtu, wyklejanki obrazkowe, rozdzielanie poszczególnych materiałów.

5. Rodzinne układanie puzzli - ilość elementów układanki również dostosowujemy do wieku i możliwości dziecka, stopniowo zwiększając poziom trudności. Jest to świetna okazja do bycia razem oraz do wspólnej zabawy

6. Znajdowanie różnic pomiędzy dwoma obrazkami – umawiamy się z dzieckiem, że zaznacza różnice na jednym obrazku (dobrze jest określić, że będzie to obrazek np. po lewej stronie).

7. Rysowanie oburącz - do wykonania tego ćwiczenia potrzebna jest tylko kartka papieru, ołówek, długopis lub flamaster. Można również stworzyć połowę takiego obrazka (wykonując go samodzielnie) lub drukując ją z wielu dostępnych źródeł w internecie i prosząc dziecko o rysowanie po śladzie już istniejącej połowy (jedną ręką) oraz jednoczesne dorysowanie drugiej połowy (drugą ręką) w taki sposób, aby były one identyczne, a obrazek stanowił spójną całość.

8. Opowiadanie wymyślonych historii w taki sposób, że np. mama zaczyna opowiadanie od zdania: Pewnego dnia Mateusz znalazł w ogrodzie klucz.... Zdanie dziecka powinno nawiązywać do zdania mamy i tak na zmianę dopowiadamy kolejne zdania, tworząc wspólną historię. Mobilizuje to dziecko do uważnego słuchania kwestii wypowiadanej przez inną osobę.

9. Opowiadanie o tym, co znajduje się na obrazku - kładziemy przed dzieckiem obrazek i dajemy Mu odpowiednią ilość czasu na jego zapamiętanie. Następnie zakrywamy obrazek i prosimy dziecko o odtworzenie z pamięci (opowiedzenie) jego szczegółów. Analogicznie możemy poprosić dziecko o zakrycie obrazka i przerysowanie go z pamięci.

10. Odszukiwanie właściwej drogi w labiryncie, a także zachęcanie dziecka do tworzenia własnych labiryntów - rysowanie, ustalanie drogi dojścia do celu, ozdabianie – przy okazji dziecko uruchamia swoją kreatywność .

11. Tworzenie rysunków przez łączenie punktów. Polecam dwa warianty tego ćwiczenia:

A) łączenie punktów opatrzonych liczbami, w odpowiedniej kolejności (rosnąco)

B) łączenie kilkunastu punktów (widocznych np. na kartce A4, na początku można spróbować na większej) w dowolny sposób, ale tak, aby powstał z nich jakiś obrazek.

ćwiczenie pierwszy raz (oraz za każdym razem, kiedy zaistnieje taka potrzeba) pomóżmy dziecku w tan sposób, że zanim zacznie łączyć punkty może wyobrazić sobie co może z nich powstać.

12. Wspólna gra w szachy, warcaby, sudoku, bierki, klocki.

BIBLIOGRAFIA:

1. Gruszczyk - Kolczyńska Edyta, Zielińska Ewa, “Wspomaganie dzieci w rozwoju zdolności do skupiania uwagi”, Warszawa, WSiP, 2005.

2. Pawlik Grażyna, “100 ćwiczeń poprawiających koncentrację uwagi (opartych na analizatorze wzrokowym) oraz wspomagających doskonalenie umiejętności czytania i pisania. Ćwiczenia dla młodzieży i dorosłych”, Zamość, Abacus, 2007.

3. Jurek Anna, “Skoncentruj się”, wyd. 3, Gdańsk, Wydawnictwo Harmonia, 2008.