Z dobrze rozwiniętą pamięcią łączy się nierozerwalnie dobrze rozwinięta koncentracja uwagi. Bez usprawniania umiejętności skupiania uwagi (o której piszę pod koniec naszego poradnika) nasz mózg nie jest w stanie w pełni wykorzystać swoich niesamowitych możliwości. Dobra wiadomość jest taka, że pamięć można i należy rozwijać u dziecka już od najmłodszych lat. Służą temu następujące ćwiczenia:

1. Nauka prostych wierszyków, piosenek, wyliczanek, a następnie zwiększanie stopnia trudności poprzez naukę coraz dłuższych utworów.

2. Zapamiętywanie ciągu ustawionych w linii (następnie w rozproszeniu) przedmiotów. Osoba dorosła prosi dziecko o odwrócenie się lub zamknięcie oczu, zmienia ustawienie poprzez przestawienie przedmiotów lub zabranie któregoś z przedmiotów, następnie pyta dziecko co się zmieniło.

3. Zapamiętywanie ciągu wyrazów np. szafa, gitara, książka, ławka, obraz, płaszcz, filiżanka, świeca, zamek, parasol - bardzo pomocne jest tworzenie w wyobraźni historyjek łączących ze sobą podane wyrazy np. zaczynamy w taki sposób -Obok szafy stoi gitara. Książka leży na ławce, a nad ławką wisi obraz... itd. aż do wyrazu parasol. Ważne jest, żebyśmy widzieli te zapisane (można je jednocześnie wypowiadać) wyrazy oczyma naszej wyobraźni.

4. Podsumowywanie (szczególnie z młodszymi dziećmi, ale nie tylko) dnia, tego, co w danym dniu robiliśmy - to pomaga dziecku nie tylko uruchomić Jego pamięć i koncentrację, ale również uporządkować Jego rzeczywistość.

5. Gry typu memory - zarówno obrazkowe, słowne, jak i słowno - obrazkowe – najlepiej w formie gry planszowej.

6. Wyklaskiwanie, wystukiwanie lub wytupywanie usłyszanych rytmów.

7. Zapamiętywanie obrazka, zakrycie go, a następnie odtwarzanie z pamięci wszystkich jego szczegółów np. przez przerysowanie lub opowiedzenie o nim.

8. Tworzenie wspólnego opowiadania poprzez dopowiadanie swojego słowa i powtarzanie poprzedniego. Im więcej osób bierze udział w tej zabawie, tym więcej słów mamy do zapamiętania, ale też bardziej angażujemy naszą pamięć i koncentrację uwagi. Oto przykład:

Osoba I mówi: “WCZORAJ”

Osoba II : “WCZORAJ NARYSOWAŁAM”

Osoba III: “WCZORAJ NARYSOWAŁAM KOTA” ITD....

9. Rozwiązywanie krzyżówek, rebusów, łamigłówek.

10. Uczniom starszych klas w zapamiętywaniu różnorodnych treści z danego przedmiotu bardzo pomaga tworzenie map myśli, stosowanie własnych symboli, które kojarzą nam się z danym pojęciem, definicją. Duże znaczenie ma również podkreślanie, zakreślanie, stosowanie kolorowych mazaków, czasem zmiana czcionki zarówno pod względem jej wielkości i rodzaju.

Drogi Uczniu, Droga Uczennico, jeśli chcesz sprawdzić, ile zapamiętałeś/zapamiętałaś z danej lekcji, skoncentruj się na niej tak bardzo, jak tylko potrafisz, następnie zapisz sobie zapamiętane treści, ale bez zaglądania do podręcznika. Badania wykazują, że nasza pamięć ma szansę się rozwijać, jeśli podczas próby zapamiętania jakichś treści nie zaglądamy do dodatkowych źródeł, a opieramy się na

potencjale naszego mózgu. Na kolejnej lekcji postaraj się zapamiętać więcej, powtórz ćwiczenie i sprawdź czy coś się zmieniło. Owocnej pracy!

BIBLIOGRAFIA:

1. Szyndler Lena “Pomyśl, zapamiętaj, zapisz”, Kraków 2006, Wydawnictwo Pol-Druk.

2. Janiszewska Bożena “Wspomaganie koncentracji i nie tylko”, Warszawa 2007, Wydawnictwo Seventh Sea.

NETOGRAFIA: www.dziecisawazne.pl www.gryizabawy.pl www.papuga.com.pl